1881-ին Եգիպտոսի կառավարությունից ձեռք է բերել սիգարի, ծխախոտի ներմուծման ու վաճառքի մենաշնորհը, որը պահպանել է 22 տարի: Կառավարությունից ստացել է նաև Կարմիր ծովի ափին գտնվող երկու աղահանքերի շահագործման մենաշնորհը; 
Հանդիսանալով եգիպտահայ կաթոլիկների առաջնորդներից մեկը, 1894թ. Ալեքսանդրիայում կառուցել է կաթողիկե Սբ. Աստվածածին Անարատ Հղության եկեղեցին:

Նա եգիպտահայ համայնքի ամենաճանաչված և սիրված գործիչներից մեկն էր, դեռևս 1863-ից հանդիսանում էր Կահիրեի թաղական, քաղաքական, հոգաբարձական ժողովների անդամ և ատենապետ: Միաժամանակ ամենառատ ձեռքերից մեկն էր, որի քսակը մշտապես բաց էր ազգային կարիքները հոգալու համար:

1919թ. մայիսին եղել է Հայաստանի Հանրապետության Պետական խորհրդի անդամ, ապա գործուղվել Իրաք՝ որպես ՀՀ հյուպատոս, և կազմակերպել ներգաղթը: 1919-ին Բաղդադում հանդիսացել է ՀԲԸՄ տեղի մասնաճյուղի հիմնադիրներից: Մոսուլում հիմնել է «Վասպուրական» որբանոցը, որը հետագայում տեղափոխվել է Բաքուբա, ապա՝ Երուսաղեմ, վերանվանվելով «Արարատեան որբանոց»:

1950թ. նա Բասրայի հայոց համայնքին նվիրաբերեց 50 հազ. քմ հողատարածք, ևս 12,5 հազ. քմ տարածք՝ գերեզմանատան համար, ինչպես նաև մեկ հասութաբեր շենք և դպրոցի նոր շենք, ուր բացվեց իր անունը կրող՝ Ղարիբյան վարժարանը: 1957թ. Բաղդադի հայ համայնքին տրամադրեց 40 հազար դինար, որով կառուցվեց 5-հարկանի հասութաբեր շենք:
Ս. Ղարիբյանը Իրաքում Բելգիայի պատվավոր հյուպատոսն էր:

Մեծ հարգանք է վայելել արքունիքում, պարգևատրվել եթովպական ու ֆրանսիական բարձրագույն շքանշաններով: Մ. Գեորգոֆը Հայաստանի Առաջին Հանրապետության դիվանագիտական ներկայացուցիչն էր Եթովպիայում:

Տիգրան Կարապետի Քելեկյանը նախնական կրթությունն ստացել է Պոլսո Հակոբ Գուրգենի հայկական կրթարանում: Ապա իր ամբողջ երկարամյա գիտակցական կյանքում սկսեց զբաղվել մի բիզնեսով, որից աշխարհում շատ քչերն էին գլուխ հանում. դա անտիկ իրերի ժողովումն էր, ինչպես նաև առ ու ծախը: Այդ բիզնեսը պահանջում էր արվեստների նկատմամբ սեր, հատուկ գիտելիքներ, ճիշտ գնահատման ունակություն, հաշվենկատություն, գաղտնապահություն և առհասարակ մարդկային յուրահատուկ խառնվածք:

Ալեքսանդր Աբգարը (1862, Կալկաթա-1914, Բենգալոր) դաստիարակվել է Անգլիայում, ապա տեղափոխվել Հնդկաստան և մեծ հանբավ ձեռք բերել առևտրի ու սպորտի բնագավառներում: Եղել է Կալկաթայի շերիֆը (դատավոր) և Առևտրական պալատի նախագահը: Անգլիայի թագավորի կողմից արժանացել է “սըր” տիտղոսի:

Կ. Նազարեթյանը Այնթապում Պարսկաստանի հյուպատոսն էր, ուներ բեյի տիտղոս:

Պարսիկ հարստահարիչների շարունակական թալանից ու ճնշումներից խույս տալով` Արարատյան նահանգի Կարբի գյուղից ստիպված արտագաղթում է վաճառական Մարտիրոս Միրզայանը: Բուրգաս քաղաքում նա ամուսնանում է մի ունևոր հայ վաճառականի աղջկա հետ, զբաղվում առևտրով, ապա բնակություն է հաստատում Ռուսչուկում: Կինն անզավակ մահանում է, և Մարտիրոսը նորից է ամուսնանում, այս անգամ՝ Ռուսչուկի հայ վաճառական Հանըմ օղլուի դուստր Մամիկի հետ, և 1769թ. ծնվում է Մանուկը:

1723թ. ռուսական կառավարության կողմից դիվանագիտական առաքելությամբ Արևելյան Հայաստան ուղարկվեց պետերբուրգցի խոշոր վաճառական Եփրեմի որդի Հովհաննես Կարապետը (Иван Ефремов сын Карапет):

Դիանա Աբգարյանը Հայաստանի Առաջին Հանրապետության դիվանագիտական ներկայացուցիչն էր Ճապոնիայում: Նա ՀՀ դիվանագիտական հիմնակազմի միակ կինն էր:

1698թ. նա Դյուսելդորֆում հանդիպում է Պֆալցի կուրֆյուստ Յոհան Վիլհելմին, ինչի առթիվ կուրֆյուստը գրում է. «Դրամական իր հաշիվների համար մեզ մոտ ունկնդրություն ստացավ»: Թե ինչպիսի այլափոխություններ կատարվեցին Օրու ներաշխարհում՝ դժվար է ասել, բայց նա որոշում և, ավելին, կարողանում է կուրֆյուստին ներարկել այն գաղափարը, թե Պֆալցի 40-հազարանոց զորքով հնարավոր է Հայաստանն ազատագրել թուրքերից:

1666թ. բաղեշցի խոջա Մուրադը, որ Կանեայում (Կրետե) փրկագնել և ազատ էր արձակել բազմաթիվ ֆրանսիացի գերիների, կազմավորեց մի պատվիրակություն, նպատակ ունենալով Լյուդովիկոս XIV-ի աջակցությամբ Հայաստանն ազատագրել թուրքերից ու պարսիկներից:

1608-1619թթ. շահի նախաձեռնությամբ Հռոմի պապի, Իսպանիայի թագավորի, Իտալիայի կարմեղյան գեներալների, Տոսկանայի դքսի, Վենետիկի դոժի մոտ դիվանագիտական առաքելություն իրականացրեց նորջուղայեցի Եդիգարի որդի խոջա Սաֆարը:

Դեսպաններից ոչ մեկին՝ ոչ մոսկովյան, ոչ անգլիական, ոչ վենետիկյան և ոչ էլ Պապի, չհաջողվեց ինձ այնքան բավականություն պատճառել, որքան այդ մարդուն, որի հետ կարող էի խոսել մայրենի լեզվով:

Եվրոպայում Եթովպիայի առաջին դեսպանը հայ վաճառական Մատթեոսն էր:

Մոսկվայի հետ կապերի ստեղծմանը նպաստում էին ռուսահայ և այլ գաղթավայրերում բնակվող վաճառականների առևտրական ուղևորություններն ու հանդիպումները, ինչպես նաև զանազան երկրներից Մոսկվա գնացող հայազգի դիվանագետների բանագնացությունները:

Ո՞վ էր հայ վաճառականը: Մարդ, որ ճակատագրի կամ պրոֆեսիոնալ գործունեության բերումով ապրում էր օտար ափերում, շրջում երկրե-երկիր, տիրապետում էր օտար լեզուների, քաջատեղյակ էր տարբեր ժողովուրդների նիստուկացին, բարքերին, սովորույթներին և ինքնաբավ էր, այսինքն՝ սեփական ֆինանսական միջոցներ ուներ: