Ուրեմն, երբ մարդն առանց աչքը թարթելու հայտարարում է, որ իր ‹‹երկիրը երկիր չի››, նա առնվազն պետք է գոնե մոտավորապես իմանա, թե որ ‹‹երկիրն է երկիր››, որտեղ ինքը պատրաստվում է հանգրվանել: Մինչդեռ արտասահման արտագաղթում են նրանք, ովքեր քթներն անգամ դուրս չեն հանել հանրապետությունից, իսկ մյուսները դիտել են արտերկրի հրաշալիքներն ավտոբուսի պատուհանից:

Սովորաբար որբ բառը խղճահարութիւն, տխրութիւն ու հոգեկան ցաւ է պատճառում մարդուն, երբ դժբախտ պատահարով, կամ կեանքի անբարեացակամ հարուածով է որբանում մէկը, նոյնիսկ` խաղաղ, սովորական պայմաններում, քանի որ այն խորհրդանշում է անպաշտպան ու անօգնական դարձած երեխայի դժուարին ճակատագիր, բազում հարուածներով լեցուն խեղաթիւրուած կեանք:

Ժամանակն է, վաղուց ժամանակն է ահազանգ հնչեցնել բոլոր զանգակատներից, բոլոր միջոցներով, ամենուր, աշխարհի բոլոր ծագերում` ‹‹Հայրենիքը վտանգի մեջ է››, ինչպես հայաստանաբնակների, նույնքան էլ այն լքողների համար: Ժամանակն է դուրս պրծնելու այս կախարդական շրջանակներից, սթափվելու լեթարգիայի վերածվող քաղաքական նիրհից, այսօր, հիմա: Վաղը ուշ կլինի:

‹‹Էս երկիրը երկիր չի›› արտահայտությունն այսօր դուք կլսեք հայրենիքը լքող հայից: Նրանից, ով ձայնը հինգ հազար դրամով ծախում է ընտրությունների ժամանակ, և նրանից, ով ունի գիտական տիտղոսներ, ուսյալ է, անգամ` կարդացած:

Երբ մենք խոսում ենք Ամերիկա ներգաղթած պիոներների մասին, միանգամայն հեռու ենք նրանց փնովելու կամ այդ երկրի արժանիքները թերագնահատելու մտքից: Քավ լիցի: Երիցս ճիշտ են նրանք, ովքեր արտագաղթի համար ընտրում են հենց ԱՄՆ-ը: Ճիշտ են նաև Հայաստանը լքողները, երբ առաջին հերթին իրենց անուրջներում տեսնում են Ազատության արձանն ու Նյու Յորքի երկնաքերները:

Ագամեմնոնը կռվից դառնում է տուն, ուր նրա բացակայության ժամանակ կինը` Կլիտեմնեստրան, կապվում Էգիսթոսի հետ: Նրանք ստորաբար սպանում են Տրոյայի հերոսին և վախենալով, որ Ագամեմնոնի տղան` Օրեստեսը, մի օր կլուծի հոր վրեժը, փորձում են նրան էլ սպանել: Օրեստեսի քույրը` Էլեկտրան, թաքցնում է եղբորը:

Արտագաղթը (էմիգրացիա) և նրա հակառակ երևույթը` ներգաղթը (իմիգրացիա) եղել և մնում են հին ու նոր պատմության անքակտելի բաղադրիչները: Հունաստանի Փարոս կղզում այսօր էլ դեռ կանգուն է մարմարե հուշատախտակ: Այն վկայում է, որ Հելլադայում Քրիստոսից առաջ 1128 թվականին մարդիկ բռնել են գաղթի ճանապարհը` սկիզբ դնելով գաղութային մեծ կոմպանիային: