ՄԵՐՕՐԵԱՅ «ԴԻՊԼՈՄԱՏ ՀՐԷՇՆԵՐԸ»
 ԴԵՐԵՆԻԿ ՄԵԼԻՔԵԱՆԻրանի «Ալիք» օրաթերթի գլխավոր խմբագիր, ԻՐԱՆ  Աւելի քան երկու տասնամեակ հայ-ադրբեջանական կոնֆլիկտը կարգաւորելու կոչւած դիպլոմատիան, 1994-ի զինադադարից ցայսօր, իր միջնորդական առաքելութեան «օրինաչափ» կեցւածք է որդեգրել՝ հակամարտ կողմերի միջեւ «հաւասարութեան նշան»-ով վերաբերմունքը, ինքնըստինքեան արհամարհելով մի այլ, թերեւս աւելի զօրաւոր օրինաչափ երեւոյթ, այն է՝ արդարութիւնը...:Եւ իրաւամբ, հաւասարութեան ու արդարութեան միջեւ եւս հասաւարութեան նշան դնելը մեղմ ասած՝ անգիտութիւն է: Եւրոյանձնակատար, ԵԱՀԿ-ի Մինսկի խմբի համանախագահ եւ նմանատիպ կառոյցների դիպլոմատները չեն կարողանում (աւելի ճիշտ, չեն ցանկանում) համարձակութիւն ու կամք ցուցաբերել, ասենք, զինադադարը խախտող, սահմանամերձ գիւղաբնակների վրայ կրակ բացող, առաջնագծերում դիպուկահարներ օգտագործող ու դիւերսիաներ սադրող ագրեսոր ու հայատեաց Ադրբեջանին: Նման դէպքերում, ահա, մեր խնդրոյ առարկայ դիպլոմատիան «հաւասարութեան սկզբունքին» հաւատարիմ՝ յարձակւողին ու պաշտպանւողին նոյն նժարի վրայ է դնում, ու իր երկակի կեցւածքով՝ խաղաղութեան ու երկխօսութեան քարոզներ ու ուղերձներ է շռայլում կողմերին: Իսկ արդիւնքում. արդիւքում կոնֆլիկտը մնում է չլուծւած, այսինքն՝ Արցախի դէ ֆակտօ (իրական) անկախութիւնն դիպլոմատիայի կողմից չի ամրագրւում որպէս դէ իւրէ (իրաւական) հասկացութիւն՝ յաչս միջազգային ընտանիքի...:  Ու քանի դեռ Մինսկի խմբի ԱՄՆ-ի համանախագահ Վորլիքը իր թուիթերային էջում ի ցոյց դրած հրթիռի արկի ներքոյ չի գրում. Ադրբեջանի արձակած հրթիռ, իր եւ իր նման դիպլոմատ հրէշների «խաղաղութեան» կոչերը մնալու են ձայն բարբառոյ յանապատի...Որպէս վերջաբան, մէջբերենք դեռ սրանից շուրջ 120 տարի առաջ ՀՅԴ հիմնադիրներից Ռոստոմի խիստ դիպուկ եւ այժմէական խօսքերը տպագրւած՝ «Դրօշակ»-ի 1896 թ.-ի օգոստոսի 15 համարում, «Դիպլոմատ հրէշներ» խորագրի ներքոյ.- «...Ամէն անգամ, երբ առիթ ենք ունեցել խօսելու եւրոպական դիպլոմատիայի մասին, որը պաշտօնապէս իր «հովանաւորութեան» տակ է առել Արեւելքի քրիստոնեաներին, մենք հեռու որեւէ յոռետեսութիւնից, յենւած միմիայն պարզ իրականութեան վրայ, պնդել ենք միշտ, որ ոչ մի դիպլոմատի համար գոյութիւն չունեն ոչ քրիստոնէական, ոչ մարդասիրական, ոչ քաղաքակրթական եւ ոչ այլ նոյնանման նպատակներ: Մենք ընդունում էինք, որ դիպլոմատիան կարող է եւ ոչ թէ միայն չօգնել մեզ, անտարբեր մնալ, այլ մինչեւ իսկ վնասել մեզ, աշխատել կանգնեցնել ծնունդ առած շարժումը, եթէ այդ իր շահերին վնասակար նկատւի: Բայց մենք- եւ մեզ հետ նոյնիսկ ամենամեծ յոռետեսները-դժւար կարող էինք երեւակայել, որ քաղաքակիրթ աշխարհի «քաղաքակիրթ» ներկայացուցիչները հասնէին անխղճութեան, տմարդութեան ու լրբութեան այն ծայրայեղ աստիճանին, որի վրայ նրանք կանգնած են այժմ, եւ ոչ թէ միայն մեր, այլեւ ամբողջ արեւելեան հարցի վերաբերմամբ: Սա արդէն չափից դուրս է. այս դէպքում մարդ դժւարանում է հաւատալ, թէ դրանք մարդկային արարածներ են եւ ոչ թէ հրէշներ մարդկային կերպարանքով...»: | |
| ԴԵՐԵՆԻԿ ՄԵԼԻՔԵԱՆ | |
| 1888 reads | 17.09.2015
| |
